Suchość w gardle to problem, który potrafi skutecznie uprzykrzyć życie nawet największym optymistom. Istnieje jednak kilka domowych sposobów, dzięki którym możliwe jest złagodzenie odczuwanego dyskomfortu. Jak nawilżyć gardło i skutecznie pozbyć się suchości? Wyjaśniamy.

Spis treści:
Skąd się bierze suchość w gardle? Przyczyny                                            
Objawy suchego gardła                                                                                
Jak nawilżyć gardło? Domowe sposoby                                                      
Sięgnij po inhalacje                                                                                
Stosuj płukanki z solą fizjologiczną                                                        
Używaj nawilżacza powietrza                                                                
Co jeszcze pomaga na suchość w gardle? Naturalne metody                    
Nawilżanie gardła – dlaczego jest ważne?                                                  
Zapobieganie suchości gardła                                                                
Ochrona przed infekcjami                                                                       
Wsparcie układu oddechowego                                                             
Suchość w gardle – o czym należy pamiętać?                                            

Skąd się bierze suchość w gardle? Przyczyny

Suchość w gardle bierze się najczęściej z powodu picia niewystarczających ilości wody bądź rozwijającego w jego błonie śluzowej stanu zapalnego. Na suchość w gardle często skarżą się również osoby starsze, ponieważ wraz z wiekiem zmniejsza się wydzielanie śliny.

Do innych możliwych przyczyn suchości gardła zalicza się m.in.:

  • infekcje wirusowe i bakteryjne gardła;
  • nadużywanie alkoholu i palenie papierosów;
  • nadwyrężenie gardła związane z długotrwałym mówieniem;
  • przyjmowanie niektórych leków, np. antydepresantów, leków obniżających ciśnienie krwi, rozluźniających mięśnie, przeciwbólowych czy przeciwhistaminowych;
  • radioterapię nowotworów zlokalizowanych w okolicy głowy i szyi;
  • chemioterapeutyki stosowane w terapii nowotworów złośliwych;
  • cukrzycę;
  • niektóre choroby autoimmunologiczne, np. zespół Sjogrena;
  • chorobę Alzheimera[1].

Objawy suchego gardła

Suchość gardła jest dolegliwością, która najczęściej występuje samodzielnie. Czasem jednak towarzyszą mu inne nieprzyjemne objawy suchego gardła, takie jak:

  • ból gardła;
  • uczucie drapania w gardle;
  • zagęszczenie śliny;
  • problemy z mówieniem, żuciem i przełykaniem;
  • chrypka;
  • suchość języka i jamy ustnej;
  • zmiana smaku;
  • nieświeży oddech mimo prawidłowej higieny jamy ustnej[2].

Jak nawilżyć gardło? Domowe sposoby

Próby nawilżenia gardła można rozpocząć przy pomocy inhalacji z ziół, soli fizjologicznej bądź innych domowych sposobów. Warto jednak pamiętać, że jeśli są one nieskuteczne, należy obowiązkowo skontaktować się z lekarzem. W szczególności, gdy suchości gardła towarzyszą inne objawy, np. gorączka czy bóle mięśni.

Sięgnij po inhalacje

Inhalacje są bardzo dobrym i szybkim sposobem na nawilżenie gardła. Warto do tego wykorzystać napary ziołowe lub olejki eteryczne. Do ziół, które wspomagają nawilżenie gardła zalicza się m.in. rumianek, rozmaryn, szałwię. Jeżeli natomiast chodzi o olejki eteryczne, dobrym wyborem może być olejek z dziurawca zwyczajnego.

Aby wykonać inhalację, nie są potrzebne żadne specjalistyczne sprzęty. Jest to prawdziwie domowy sposób na nawilżenie gardła. Będziesz potrzebować jedynie miskę z naparem ziołowym lub gorącą wodą, do której wlejesz wybrany olejek eteryczny. Pochyl głowę nad miską, a dla lepszego efektu możesz przykryć siebie i miskę ręcznikiem, aby pary nie uciekały w przestrzeń. Oddychaj spokojnie przez około 15 minut, wdychając powietrze przez nos, a wypuszczając je ustami.

Stosuj płukanki z solą fizjologiczną

Poprawę nawilżenia gardła można osiągnąć również dzięki płukankom z soli fizjologicznej. Jest to izotoniczny roztwór chlorku sodu w stężeniu 0,9 proc. Ważne jest, aby wybierać właśnie takie jego stężenie, ponieważ wyższe może dać odwrotny efekt od zamierzonego i dodatkowo odwodnić śluzówkę.

Podkreślimy, że bardzo ważne jest odpowiednie stężenie soli w płukance. Zbyt wysokie może podrażnić śluzówkę.

Jak skutecznie nawilżyć gardło przy pomocy soli fizjologicznej? Wystarczy, że użyjesz jej podobnie, jak używasz płynu do płukania ust. Jeżeli masz taką możliwość, możesz również wykorzystać do tego specjalny nebulizator  z ustnikiem. Ważne jest jednak, aby do takiego nebulizatora  nie wlewać olejków eterycznych czy naparów ziołowych. Cząsteczki tych preparatów nie powinny się dostać do dolnych dróg oddechowych.

Używaj nawilżacza powietrza

Suche powietrze w domu może przyczyniać się do spadku nawilżenia gardła. Jest to problem szczególnie w okresie grzewczym. Zaradzić temu mogą specjalne nawilżacze powietrza, które zwiększają wilgotność w domu do optymalnego poziomu. Pomaga to wspomóc nawilżenie gardła i ogranicza dolegliwości związane z jego suchością.

Stosuj tabletki na gardło z hialuronianem sodu

Hialuronian sodu to składnik, który działa zbawiennie na błonę śluzową gardła. Nawilża ją i zapobiega jej wysuszeniu. Ma również działanie kojące i osłonowe, co sprzyja jej regeneracji i odbudowie. Stosowanie tabletek na gardło z hialuronianem sodu pozwala skutecznie nawilżyć oraz wzmocnić jego śluzówkę.

Co jeszcze pomaga na suchość w gardle? Naturalne metody

Istnieje jeszcze kilka innych sposobów na to, jak nawilżyć suche gardło. Zalicza się do nich m.in.:

  • picie ziołowych herbatek, np. z prawoślazu lekarskiego, porostu islandzkiego, dziewanny czy malwy czarnej, które mają właściwości nawilżające i łagodzące;
  • picie mleka z masłem i miodem, herbaty z miodem lub miodu rozpuszczonego w szklance ciepłej wody, ponieważ miód pomaga nawilżyć błonę śluzową gardła;
  • picie kleiku z siemienia lnianego o właściwościach nawilżających;
  • herbata z imbirem, który koi podrażnienia i pomaga nawilżyć gardło.

Co na suchość w gardle również może pomóc? Zapewne niektórym ten punkt może się nie podobać, jednak ograniczenie palenia papierosów i picia alkoholu jest przy suchym gardle bardzo pożądane. Dym tytoniowy, pomijając fakt, że zawiera ok. 4000 różnych szkodliwych substancji, to dodatkowo może silnie podrażniać błonę śluzową. Alkohol również sprzyja suchości i zaczerwienieniu gardła.

Nawilżanie gardła – dlaczego jest ważne?

Nawilżanie gardła jest niezwykle istotne, ponieważ umożliwia prawidłowe funkcjonowanie poszczególnych jego elementów. Dodatkowo stanowi ochronę przed infekcjami oraz usprawnia działanie całego układu oddechowego.

Zapobieganie suchości gardła

Regularne nawilżanie błony śluzowej gardła pozwala zapobiec pojawieniu się nieprzyjemnej suchości w jego obrębie. Nawilżona śluzówka pełni funkcję pewnego rodzaju smaru, który upłynnia działanie poszczególnych elementów gardła. Suchość zwiększa ryzyko pojawienia się podrażnień oraz problemów z mówieniem i połykaniem.

Ochrona przed infekcjami

W obrębie wszystkich błon śluzowych organizmu, w tym błony śluzowej gardła, uwalniane są przeciwciała klasy IgA[3]. Stanowią one ochronę przed szkodliwymi czynnikami, na które jama ustna i gardło są szczególnie narażone. Wirusy i bakterie bardzo łatwo mogą przedostać się z jamy ustnej, przez gardło aż do płuc, dlatego przeciwciała obecne na błonie śluzowej uznawane są za pierwszą linię obrony przed patogenami.

Wsparcie układu oddechowego

Odpowiednie nawilżenie śluzówki gardła ułatwia transport powietrza z gardła do dolnych dróg oddechowych. Powietrze to jest w międzyczasie samo w sobie nawilżane oraz oczyszczane przy pomocy rzęsek wyściełających błonę śluzową dróg oddechowych.

Suchość w gardle – o czym należy pamiętać?

Suchość gardła to uporczywa dolegliwość, z którą jednak można się uporać. W większości przypadków możliwe jest to przy pomocy prostych, domowych sposobów, z których korzystały nasi dziadkowie. Jednak jeśli nadal się utrzymują, wskazana jest wizyta u specjalisty, aby wykluczyć chorobowe przyczyny tej dolegliwości.


[1] Waking Up With a Dry Throat: Causes and Treatments | Sleep Foundation [na:] „Sleep Foundation”, https://www.sleepfoundation.org/physical-health/waking-up-with-dry-throat, 16 marca 2022 r., dostęp 28 listopada 2023 r.‌
[2] Dry Mouth [na:] „Nih.gov”, https://www.nidcr.nih.gov/health-info/dry-mouth, 2020 r., dostęp 28 listopada 2023 r.‌
[3] Reinholdt J., Husby S., IgA and Mucosal Homeostasis [na:] „Nih.gov”, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK6628/, 2013 r., dostęp 28 listopada 2023 r.