Suchość w gardle – jakie ma przyczyny i co stosować na suche gardło?

Suchość w gardle może mieć wiele przyczyn. Choć najczęstszą z nich jest infekcja, suche gardło może być efektem niedostatecznego nawodnienia, częstego oddychania ustami czy wdychania dymu tytoniowego lub smogu. Problem ten może pojawić się o dowolnej porze roku i dotyczy zarówno dorosłych, jak i dzieci. Jakie są metody na suchość w gardle? Czy gardło można nawilżyć? 

Suchość w gardle – co oznacza i jakie ma przyczyny?

Suchość w gardle jest odczuwana, gdy z jakiegoś powodu doszło do przesuszenia i podrażnienia błony śluzowej gardła.  

Przyczyną takiego stanu mogą być¹:

• infekcje dróg oddechowych (od zapalenia zatok, przez zapalenie gardła i krtani, aż po stany infekcyjne oskrzeli);
• częste stosowanie używek – nie tylko alkohol, ale również kofeina mają właściwości odwadniające, co prowadzi do wysuszenia śluzówki gardła;
• ekspozycja na toksyny wziewne – dym tytoniowy, spaliny, smog, pyły – wszystkie te substancje działają drażniąco i wysuszająco na delikatną błonę śluzową gardła;
• niska podaż płynów – nieodpowiednie nawodnienie organizmu prowadzi do przesuszania wszystkich tkanek, w tym również tych, które budują błony śluzowe;
• przebywanie w zbyt suchych pomieszczeniach – klimatyzowane sale i samochody czy pomieszczenia mocno ogrzewane zwykle mają bardzo suche powietrze. Oddychanie powietrzem o niskiej wilgotności doprowadza do przesuszania gardła.

Suche gardło a choroby

Najczęstszą chorobową przyczyną uczucia suchości w gardle są infekcje wirusowe², tak pospolite w sezonie jesienno – zimowym. Zwykle suche gardło jest jednym z objawów, a wśród pozostałych często ma się do czynienia z kaszlem, katarem i innymi objawami przeziębienia.

Jeśli suchość w gardle spowodowana została infekcją bakteryjną lub grzybiczą, oprócz dolegliwości bólowych i wzrostu temperatury mogą pojawić się wybroczyny na powierzchni podniebienia i tylnej ścianie gardła, powiększenie migdałków podniebiennych z obecnością ropnej wydzieliny na nich (angina bakteryjna) albo biały lub szarawy nalot na gardle i migdałach (grzybica). 

Suche gardło a praca głosem

Osoby zawodowo używające głosu (nauczyciele, wokaliści, lektorzy) często doświadczają suchości w gardle związanej ze zmęczeniem i nadwyrężeniem aparatu głosowego. Długotrwałe mówienie czy śpiewanie przy nieprawidłowej emisji głosu może prowadzić do suchości śluzówki i obrzęku w obrębie gardła i krtani.

Suche gardło a smog

Smog i zanieczyszczenia powietrza są częstą przyczyną suchości w gardle. Toksyczne mikrocząsteczki dostają się wraz z wdychanym powietrzem do gardła i powodują podrażnienia błony śluzowej.  

Suche gardło a klimatyzowane pomieszczenia

Wysuszone gardło może być również efektem przebywania w pomieszczeniach, w których powietrze jest niedostatecznie nawilżone. Zazwyczaj ma to miejsce tam, gdzie powietrze jest klimatyzowane, ale często dolegliwość ta pojawia się w okresie grzewczym. Rozwiązaniem problemu może być stosowanie nawilżaczy powietrza, dzięki którym będzie ono bardziej wilgotne i nie będzie prowadziło do wysuszania błony śluzowej gardła.

Inną częstą dolegliwością jest uczucie suchego gardła rano, po przespanej nocy. Często problem ten dotyka osoby cierpiące na nieżyt nosa. Osoby mające katar oddychają podczas snu przez usta, co prowadzi do wysuszania śluzówki gardła i krtani.

Wysuszona śluzówka gardła – jakie daje objawy?

Wysuszona śluzówka gardła może dawać różne objawy, w zależności od nasilenia dolegliwości. 

Najczęściej suchość gardła wiąże się z:

• pieczeniem, drapaniem lub bólem gardła;
• dolegliwościami bólowymi podczas mówienia i połykania;
• chrypką i trudnościami z mówieniem;
• potrzebą odchrząkiwania;
• suchym kaszlem (także w nocy).

Co stosować na suchość gardło? Domowe sposoby

Wysuszone gardło to częsta dolegliwość i choć wiąże się z dyskomfortem, w większości przypadków na suchość gardła wystarczą domowe, sprawdzone sposoby.

Odczuwając dolegliwości związane z wysuszoną śluzówką gardła, warto ograniczyć ekspozycję na substancje drażniące, takie jak dym papierosowy, smog czy suche powietrze. Warto również zaopatrzyć się w tabletki na suchość gardła, które będą charakteryzowały się działaniem nawilżającym i osłonowym. A jakie są inne sposoby³?

Wybierz Inhalacje parowe z dostatkiem ziół 

Inhalacje parowe są dobrym sposobem na nawilżenie jamy ustnej, gardła i górnych dróg oddechowych. Aby były bardziej skuteczne, można do wody dodać odrobinę soli (nie więcej niż pół łyżeczki na szklankę), olejek eteryczny (miętowy, z melisy lub sosnowy) albo suszonych ziół. Świetnie sprawdzi się rumianek, szałwia czy kora dębu. Zioła te mają właściwości łagodzące i ściągające, dlatego pozwolą zmniejszyć dolegliwości odczuwane przy suchym gardle.

Pij syrop z cebuli

Syrop z cebuli to stary, babciny sposób na przeziębienia i infekcje. Ma właściwości wykrztuśne, dlatego wspomaga oczyszczanie dróg oddechowych, a dodatkowo bogaty jest w witaminy i minerały, które wspierają organizm w walce z infekcją. 

Działa również kojąco i dezynfekująco na błony śluzowe, pomagając pozbyć się uczucia suchości w gardle. Aby przygotować syrop z cebuli, wystarczy pokroić dwie główki (w kostkę lub cienkie plastry), przełożyć do słoika i zasypać cukrem. Tak przygotowany specyfik należy odstawić do momentu wypuszczenia przez cebulę soku.

Sięgnij po tabletki na suchość gardła

Wybierając środki apteczne, warto zwrócić uwagę na te, które nie tylko ukoją nieprzyjemne odczucia w gardle, ale również zapobiegną dalszym podrażnieniom śluzówki. Świetnie sprawdzają się tabletki zawierające hialuronian sodu, który ma właściwości wiążące wodą, a tym samym dobrze nawilża śluzówkę gardła. 

Dbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu 

Prawidłowe nawodnienie organizmu jest kluczem do jego dobrej kondycji. Aby utrzymać optymalne nawodnienie tkanek, należy wypijać przynajmniej 20 ml wody na każdy kg masy ciała, co daje około 1,5 do 2 litrów dla zdrowej osoby. W stanach infekcji ta ilość powinna być odpowiednio większa.

Nawadniać organizm można nie tylko wodą, ale również ziołowymi herbatami, bulionem czy innymi płynami, nie zawierającymi teiny, kofeiny czy alkoholu.

Korzystaj z nawilżacza powietrza

W okresie grzewczym suchość w gardle często spowodowana jest spadkiem nawilżenia powietrza. Dlatego warto zainwestować w nawilżacze, które zwiększą jego wilgotność i zapobiegną wysychaniu błony śluzowej gardła w trakcie oddychania.

Wysuszone gardło – jak leczyć?

Suchość w gardle zwykle daje się leczyć przy pomocy sprawdzonych, domowych sposobów lub środków aptecznych, sprzedawanych bez recepty. Trzeba jednak pamiętać, że przedłużające się dolegliwości powinny skłonić pacjenta do wizyty lekarskiej. Specjalista zdiagnozuje konkretną przyczynę występujących objawów i zidentyfikuje prawidłowy sposób ich leczenia.

Bibliografia:

1. Pichór, Agnieszka, and Anna Doboszyńska. „Suchość jamy ustnej i gardła -niedoceniany problem kliniczny.” Palliative Medicine in Practice 2.1 (2008): 26-28.
2. ZIELIŃSKA-BLIŹNIEWSKA, Hanna et OLSZEWSKI, Jurek. Przyczyny suchości błony śluzowej gardła. Medycyna po Dyplomie, 2019, vol. 28, no 9.
3. GOWIN, Ewelina et HORST-SIKORSKA, Wanda. Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku–czy to możliwe? Treatment of pharyngitis without antibiotics–is this possible?.