Zapalenie ślinianek – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

2024-04-26

Spis treści

  1. Czym jest zapalenie ślinianek?
  2. Zapalenie ślinianek: przyczyny stanów zapalnych
  3. Zapalenie ślinianek — objawy, po których poznasz stan zapalny
  4. Leczenie zapalenia ślinianek
  5. Zapalenie ślinianek — leczenie domowe

Ślinianki są niewielkimi narządami, których głównym zadaniem jest wydzielanie śliny. One również mogą chorować i nierzadko dają przy tym mało charakterystyczne objawy. Jakie mogą być przyczyny zapalenia ślinianek? Jakie dolegliwości się z tym wiążą i jak wygląda leczenie? Wyjaśniamy.

Czym jest zapalenie ślinianek?

Zapalenie ślinianek jest to stan zapalny w obrębie dużych gruczołów ślinowych, znajdujących się w obrębie twarzoczaszki. Może być spowodowane zarówno czynnikami infekcyjnymi (wirusami, bakteriami), jak i nieinfekcyjnymi (np. chorobami autoimmunologicznymi). Zapalenie ślinianek może dawać mało charakterystyczne objawy, przez co jego rozpoznanie jest niekiedy trudne.

Zapalenie ślinianek: przyczyny stanów zapalnych

Przyczyn zapalenia ślinianek może być wiele. Wymienia się wśród nich:

  • infekcje wirusowe;
  • infekcje bakteryjne;
  • zatkanie przewodów ślinianek przez kamień;
  • zespół Sjogrena (zespół suchości oczu i jamy ustnej);
  • sarkoidozę (rzadka choroba wielonarządowa, atakująca najczęściej płuca);
  • ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (zapalenie małych i średnich naczyń);
  • nowotwory w obrębie głowy i szyi.

Najczęściej zapalenie ślinianek wywołują czynniki infekcyjne, przede wszystkim wirusy. Takie zapalenie ślinianek jest zaraźliwe, natomiast ryzyko infekcji zależy od wielu różnych czynników.

Charakterystycznym wirusem atakującym ślinianki przyuszne jest wirus świnki [1]. Jednak dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień choroba ta występuje w ostatnich latach coraz rzadziej. Zapalenie ślinianek podjęzykowych, podżuchwowych i przyusznych mogą wywoływać również inne rodzaje wirusów, w tym cytomegalowirus (CMV) czy wirus Ebsteina-Barr (EBV).

Infekcje bakteryjne ślinianek występują rzadziej od wirusowych, natomiast pozostałe przyczyny są bardzo rzadką przyczyną zapalenia ślinianek.

Zapalenie ślinianek — objawy, po których poznasz stan zapalny

Objawy zapalenia ślinianek mogą różnić się w zależności od przyczyny. Do tych, które występują najczęściej, zalicza się:

Ból ślinianki nie musi występować zawsze, natomiast jest on typowy dla infekcyjnych przyczyn stanu zapalnego. Przy ostrym zapaleniu ślinianek ból może być bardziej nasilony, niż w przypadku problemu o charakterze przewlekłym. Ponadto w zapaleniach autoimmunologicznych (np. w zespole Sjogrena) może być obecny jedynie obrzęk ślinianki.

Jak długo trwa zapalenie ślinianki? Ostre zapalenia infekcyjne zazwyczaj trwają ok. tydzień. Natomiast zapalenia przewlekłe mogą utrzymywać się przez całe życie, z okresami zaostrzeń i remisji.

Leczenie zapalenia ślinianek

To, jak leczyć zapalenie ślinianek, zależy głównie od jego przyczyny. W przypadku infekcji stosuje się leczenie objawowe (np. leki przeciwbólowe) lub antybiotyki (w przypadku potwierdzonej infekcji bakteryjnej).

Leczenie zapalenia ślinianek, które nie wynika z infekcji, jest bardzo różnorodne i może obejmować m.in. przyjmowanie sterydów, leków modyfikujących przebieg choroby (np. metotreksatu) lub leków immunosupresyjnych. Kamicze zapalenie ślinianki leczone jest poprzez usunięcie kamienia — endoskopowo lub chirurgicznie [1].

Zapalenie ślinianek — leczenie domowe

Domowe sposoby na zapalenie ślinianek mogą pomóc złagodzić dolegliwości. Warto jednak pamiętać, aby przed zastosowaniem jakiejkolwiek z nich skonsultować się z lekarzem.

Co może pomóc na zapalenie ślinianek z domowej apteczki? Między innymi: suche okłady, stosowanie kwaśnych pastylek lub tabletek do ssania o działaniu nawilżającym czy picie dużej ilości wody.

Bibliografia:

  1. A. Szczeklik, P. Gajewski. Interna Szczeklika 2023. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2023.