Spis treści
Ślinianki są niewielkimi narządami, których głównym zadaniem jest wydzielanie śliny. One również mogą chorować i nierzadko dają przy tym mało charakterystyczne objawy. Jakie mogą być przyczyny zapalenia ślinianek? Jakie dolegliwości się z tym wiążą i jak wygląda leczenie? Wyjaśniamy.
Czym jest zapalenie ślinianek?
Zapalenie ślinianek jest to stan zapalny w obrębie dużych gruczołów ślinowych, znajdujących się w obrębie twarzoczaszki. Może być spowodowane zarówno czynnikami infekcyjnymi (wirusami, bakteriami), jak i nieinfekcyjnymi (np. chorobami autoimmunologicznymi). Zapalenie ślinianek może dawać mało charakterystyczne objawy, przez co jego rozpoznanie jest niekiedy trudne.
Zapalenie ślinianek: przyczyny stanów zapalnych
Przyczyn zapalenia ślinianek może być wiele. Wymienia się wśród nich:
- infekcje wirusowe;
- infekcje bakteryjne;
- zatkanie przewodów ślinianek przez kamień;
- zespół Sjogrena (zespół suchości oczu i jamy ustnej);
- sarkoidozę (rzadka choroba wielonarządowa, atakująca najczęściej płuca);
- ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (zapalenie małych i średnich naczyń);
- nowotwory w obrębie głowy i szyi.
Najczęściej zapalenie ślinianek wywołują czynniki infekcyjne, przede wszystkim wirusy. Takie zapalenie ślinianek jest zaraźliwe, natomiast ryzyko infekcji zależy od wielu różnych czynników.
Charakterystycznym wirusem atakującym ślinianki przyuszne jest wirus świnki [1]. Jednak dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień choroba ta występuje w ostatnich latach coraz rzadziej. Zapalenie ślinianek podjęzykowych, podżuchwowych i przyusznych mogą wywoływać również inne rodzaje wirusów, w tym cytomegalowirus (CMV) czy wirus Ebsteina-Barr (EBV).
Infekcje bakteryjne ślinianek występują rzadziej od wirusowych, natomiast pozostałe przyczyny są bardzo rzadką przyczyną zapalenia ślinianek.
Zapalenie ślinianek — objawy, po których poznasz stan zapalny
Objawy zapalenia ślinianek mogą różnić się w zależności od przyczyny. Do tych, które występują najczęściej, zalicza się:
- ból ślinianek;
- obrzęk ślinianek;
- stan podgorączkowy lub gorączka;
- suchość w ustach;
- problemy z przełykaniem;
- osłabienie;
- zmęczenie [1].
Ból ślinianki nie musi występować zawsze, natomiast jest on typowy dla infekcyjnych przyczyn stanu zapalnego. Przy ostrym zapaleniu ślinianek ból może być bardziej nasilony, niż w przypadku problemu o charakterze przewlekłym. Ponadto w zapaleniach autoimmunologicznych (np. w zespole Sjogrena) może być obecny jedynie obrzęk ślinianki.
Jak długo trwa zapalenie ślinianki? Ostre zapalenia infekcyjne zazwyczaj trwają ok. tydzień. Natomiast zapalenia przewlekłe mogą utrzymywać się przez całe życie, z okresami zaostrzeń i remisji.
Leczenie zapalenia ślinianek
To, jak leczyć zapalenie ślinianek, zależy głównie od jego przyczyny. W przypadku infekcji stosuje się leczenie objawowe (np. leki przeciwbólowe) lub antybiotyki (w przypadku potwierdzonej infekcji bakteryjnej).
Leczenie zapalenia ślinianek, które nie wynika z infekcji, jest bardzo różnorodne i może obejmować m.in. przyjmowanie sterydów, leków modyfikujących przebieg choroby (np. metotreksatu) lub leków immunosupresyjnych. Kamicze zapalenie ślinianki leczone jest poprzez usunięcie kamienia — endoskopowo lub chirurgicznie [1].
Zapalenie ślinianek — leczenie domowe
Domowe sposoby na zapalenie ślinianek mogą pomóc złagodzić dolegliwości. Warto jednak pamiętać, aby przed zastosowaniem jakiejkolwiek z nich skonsultować się z lekarzem.
Co może pomóc na zapalenie ślinianek z domowej apteczki? Między innymi: suche okłady, stosowanie kwaśnych pastylek lub tabletek do ssania o działaniu nawilżającym czy picie dużej ilości wody.
Bibliografia:
- A. Szczeklik, P. Gajewski. Interna Szczeklika 2023. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2023.
Najnowsze komentarze