Infekcje gardła to jeden z najczęstszych problemów laryngologicznych. Najczęściej powodują je wirusy i bakterie. Jednak zdarza się, że do infekcji dochodzi w przebiegu zakażenia grzybiczego. Jak rozpoznać grzybicze zapalenie gardła i ile trwa jego leczenie?
Czym jest grzybicze zapalenie gardła?
Grzybicze zapalenie gardła, zwane potocznie grzybicą gardła to dolegliwość wywołana przez obecność drożdżaków z grupy Candida. U zdecydowanej większości drożdżaki w niewielkiej ilości bytują w jamie ustnej i w gardle, nie powodując żadnych objawów i dolegliwości.
Jednak w sytuacjach spadku odporności dochodzi do zaburzeń flory bakteryjnej jamy ustnej i gardła i w efekcie ich nadmiernego namnażania się patogenów, a następnie do stanu zapalnego wywołanego przez drożdżaki1.
Grzybica gardła — czy jest zaraźliwa?
Grzybicze zapalenie gardła nie jest bardzo zaraźliwym schorzeniem. Jednak osoby z obniżoną odpornością mogą zakazić się poprzez kontakt z przedmiotami osobistymi chorego – np. z tego samego kubka, używanie tej samej słomki do napojów, itp. Istotną profilaktyką zakażeń grzybiczych jest odpowiednia higiena jamy ustnej.
Przyczyny grzybiczego zapalenia gardła
Flora jamy ustnej i gardła zawiera pewne ilości drożdżaków, które w normalnych warunkach nie powodują infekcji i nie wywołują żadnych dolegliwości. Jednak na skutek pewnych przyczyn może dojść do nadmiernego namnażania tych grzybów z gatunku Candida (najczęściej C. albicans, ale również C. krusei lub C. tropicalis)1 i w efekcie do stanu zapalnego, który najczęściej obejmuje nie tylko gardło, ale również jamę ustną i migdałki.
Czynnikami wywołującymi nadmierny wzrost drożdżaków mogą być2:
- obniżona odporność – zarówno tymczasowa, jak i wywołana wrodzonymi zaburzeniami odporności, AIDS, chemioterapią lub leczeniem immunosupresyjnym,
- przyjmowanie niektórych leków – tj. cytostatyki, antybiotyki, kortykosteroidy,
- zmniejszone wydzielanie śliny,
- dieta zbyt bogata w cukry,
- niedobory witaminowe (zwłaszcza witamin z grupy B),
- stosowanie używek,
- przewlekły stres.
Objawy grzybiczego zapalenia gardła
Charakterystycznym objawem, świadczącym o tym, że infekcja została spowodowana przez drożdżaki, są serowate, białe naloty na błonie śluzowej gardła i migdałków. Często nalotem pokryty jest również język i wnętrze policzków.
Występują również klasyczne objawy infekcji gardła, tj2:
- ból gardła,
- drapanie i pieczenie w gardle,
- dyskomfort podczas przełykania.
Wraz z rozwojem infekcji mogą pojawić się objawy bardziej ogólne, np. wzrost temperatury, powiększenie węzłów chłonnych szyi, osłabienie, zmęczenie i rozbicie.
Opis charakterystycznych objawów, takich jak białe, serowate naloty na błonie śluzowej gardła, ból i pieczenie podczas przełykania, zaczerwienienie gardła, suchość w jamie ustnej oraz ewentualne pękanie kącików ust. Wspomnienie o możliwości wystąpienia kaszlu oraz uczucia ciała obcego w gardle.
Grzybica gardła — jakie badania trzeba wykonać? Diagnostyka
Wydawałoby się, że biały nalot na błonie śluzowej gardła i na migdałkach znacznie ułatwia rozpoznanie. Jednak naloty mogą pojawiać się również w infekcjach bakteryjnych (np. przy anginie ropnej), dlatego warto udać się do lekarza, aby otrzymać trafną i poprawną diagnozę.
Oprócz wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego specjalista może zlecić także pobranie wymazu z gardła do wykonania badania mykologicznego. Umożliwia ono dokładne zidentyfikowanie drożdżaka powodującego zakażenie i dobór najlepszych leków do jego eliminacji1.
Grzybica gardła — leczenie domowe
Domowe sposoby leczenia infekcji grzybiczych gardła mają na celu ograniczenie głównych objawów — tj. jak ból i suchość w gardle czy dyskomfort podczas przełykania.
W tym celu można zastosować standardowe płukanki na gardło, zarówno z naparów ziołowych (szałwia, rumianek, kora dębu), jak i płukankę z roztworu soli3.
Podobnie, jak przy infekcjach gardła o podłożu wirusowym lub bakteryjnym, warto zadbać o odpowiednie nawilżenie gardła, poprzez:
- nawodnienie organizmu,
- stosowanie nawilżaczy w pomieszczeniach ze zbyt suchym powietrzem,
- unikanie zanieczyszczeń wziewnych (dymu tytoniowego, spalin, pyłów).
W grzybicy gardła istotnym elementem leczniczym jest ograniczenie cukrów w diecie. Węglowodany stanowią pożywkę dla drożdżaków, dlatego zmniejszenie ich ilości w jadłospisie pomoże ograniczyć tempo namnażania się patogenów.
Warto również zwrócić uwagę na poprawną higienę jamy ustnej, poprzez regularne szczotkowanie zębów i stosowanie płynów do płukania ust3.
Co na grzybicze zapalenie gardła?
Leczenie farmakologiczne opiera się na preparatach działających grzybobójczo. Zawierają one takie substancje, jak3:
- flukonazol,
- nystatyna,
- posakonazol.
Oprócz środków przeciwgrzybiczych warto stosować również preparaty ochronne i nawilżające na gardło, np. zawierające hialuronian sodu.
Grzybicze zapalenie gardła — podsumowanie
Czas trwania grzybiczej infekcji gardła zależny jest od jej nasilenia, szybkości rozpoczęcia leczenia czy ogólnego stanu chorego. W przypadku lekkich infekcji, przy których szybko podjęto działanie lecznicze, zwykle ustępują w ciągu kilku dni.
Ciężkie przypadki (zwłaszcza w stanach obniżonej odporności) mogą trwać nawet kilka tygodni. To, co jest istotne, to wnikliwa obserwacja chorego. Jeśli objawy nie ustępują pomimo wdrożenia leczenia, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Bibliografia:
- LU, Shin-Yu. Oral candidosis: pathophysiology and best practice for diagnosis, classification, and successful management. Journal of Fungi, 2021, vol. 7, no 7, p. 555.
- VILA, Taissa, SULTAN, Ahmed S., MONTELONGO-JAUREGUI, Daniel, et al. Oral candidiasis: A disease of opportunity. Journal of fungi, 2020, vol. 6, no 1, p. 15.
- CONTALDO, Maria, DI STASIO, Dario, ROMANO, Antonio, et al. Oral candidiasis and novel therapeutic strategies: Antifungals, phytotherapy, probiotics, and photodynamic therapy. Current drug delivery, 2023, vol. 20, no 5, p. 441-456.
Najnowsze komentarze