Pieczenie w przełyku może wydawać się dolegliwością dość banalną, ale z drugiej strony znacznie obniża komfort codziennego funkcjonowania. Skąd się bierze i jak sobie poradzić z uczuciem pieczenia w gardle i przełyku?

Co oznacza pieczenie w przełyku? Przyczyny

Najczęstszą przyczyną pieczenia w przełyku jest zgaga[5].Ta dolegliwość występuje sporadycznie i może być związana ze zbyt obfitym, tłustym posiłkiem, którego spożycie spowodowało cofnięcie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku.

Kwaśna zawartość żołądka podrażnia delikatną śluzówkę, powodując opisywane objawy.

Jeśli pojawiają się one sporadycznie, nie stanowią zbytniego problemu – najzwyklejsza zgaga może przydarzyć się każdemu.

Jeśli jednak objawy pojawiają się regularnie, wtedy być może przyczyną jest choroba refluksowa żołądka, związana z zaburzeniami pracy dolnego zwieracza przełyku, który umożliwia wsteczne przesuwanie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, powodując regularnie uszkodzenia jego nabłonka i związane z tym uczucie pieczenia.

Wśród innych przyczyn dolegliwości związanych z uczuciem pieczenia w przełyku należy wymienić takie stany jak[1]:

  • ciąża – zgaga ciężarnych związana jest pierwotnie z zachodzącymi zmianami hormonalnymi, a w dalszych etapach ciąży z uciskiem na narządy wewnętrznie powodowanym powiększającym się płodem.
  • achalazja przełyku – motoryczne  zaburzenie czynnościowe, powodujące upośledzenie perystaltyki przełyku i czynności skurczowej dolnego zwieracza,
  • grzybica przełyku – kandydoza może powodować zwężenie światła przełyku,
  • choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, związana głównie z infekcją Helicobacter pylori,
  • zaburzenia połykania (dysfagia),
  • uszkodzenia mechaniczne lub oparzenia przełyku,
  • częste wymioty (np. w przebiegu zatrucia pokarmowego),
  • spożywanie zbyt gorących, kwaśnych lub ostrych potraw.

Ciągłe pieczenie w przełyku zarówno po jedzeniu, jak i w nocy powinno być objawem wskazującym na konieczność konsultacji lekarskiej.

Ciągłe pieczenie w przełyku

Pieczenie w przełyku — jakie objawy mu towarzyszą?

Pieczenie w przełyku może występować w towarzystwie innych objawów, do których można zaliczyć[2,4]:

  • uczucie ucisku w gardle,
  • ból w trakcie przełykania,
  • dyskomfort w nadbrzuszu,
  • wrażenie obecności ciała obcego w gardle lub przełyku,
  • suchość w gardle i chrypka,
  • kaszel,
  • pragnienie.

Pieczenie przełyku i odbijanie mogą pojawiać się również w czasie wysiłku, zwłaszcza jeśli jest on intensywny i nastąpił w krótkim czasie po jedzeniu.

Pieczenie w przełyku — jak leczyć?

Jednorazowe epizody zgagi i pieczenia w przełyku nie powinny niepokoić. Jeśli jednak  powtarzają się, a ich nasilenie rośnie, wtedy warto rozpocząć diagnostykę. W diagnostyce można zastosować m.in. endoskopię oraz badania radiologiczne.

W przypadku podejrzenia grzybicy wykonane powinno zostać badanie mykologiczne, a przy podejrzeniu choroby wrzodowej — test na obecność H.pylori[5].

Leczenie opiera się na farmakoterapii choroby wywołującej objawy. Najczęściej stosowane są środki zmniejszające ilość kwasu żołądkowego lub zobojętniające treść żołądkową. W sprzedaży istnieje wiele preparatów bez recepty, które neutralizują nadkwasotę i pozwalają na szybką ulgę w dolegliwościach[3].

Jak złagodzić pieczenie w przełyku?

Bez względu na zastosowane metody terapii, można dodatkowo wesprzeć się domowymi sposobami walki z pieczeniem w przełyku.

Polegają one głównie na modyfikacjach diety i stylu życia, wśród których znajdują się[6]:

  • dbałość o prawidłową wagę – osoby z nadwagą i otyłe znacznie częściej cierpią na refluks,
  • wygodne ubranie – uciskające spodnie, obcisłe sukienki – garderoba również może powodować cofanie się treści żołądkowej,
  • ograniczenie używek – zarówno papierosy, jak i alkohol mogą powodować zgagę i przyczyniać się do choroby wrzodowej żołądka,
  • stosowanie preparatów ochronnych na śluzówkę gardła i przełyku – tabletki do ssania z hialuronianem sodu działają mocno nawilżająco na błony śluzowe gardła i przełyku, dzięki czemu mogą wpłynąć na ograniczenie dyskomfortu.
Pieczenie w przełyku — przyczyny

Co na pieczenie w przełyku? Odpowiednia dieta!

Dobrze skomponowany i zbilansowany jadłospis ma kluczową rolę w łagodzeniu takich objawów, jak pieczenie w przełyku czy zgaga.

Zwłaszcza osoby z już zdiagnozowanym refluksem powinny trzymać się poniższych wytycznych:

  • posiłki małe, ale częściej – objadanie się może znacząco zintensyfikować ilość cofającej się treści pokarmowej i tym samym dyskomfort,
  • ostatni posiłek 3 godziny przed snem – kładzenie się z pełnym żołądkiem wpływa na zwiększenie dolegliwości,
  • ograniczenie potraw pikantnych, smażonych, kwaśnych i zbyt gorących,
  • eliminacja napojów gazowanych i produktów wzdymających,
  • wprowadzenie siemienia lnianego do codziennej diety, dla lepszej ochrony wrażliwego nabłonka przełyku i żołądka.

Jeśli samodzielne ułożenie diety zdaje się zbyt skomplikowane, warto udać się po poradę dietetyczną.

Pieczenie w przełyku — podsumowanie

Pieczenie w przełyku to dolegliwość, którą znają chyba wszyscy. Jej sporadyczne występowanie nie powinno niepokoić, zwłaszcza jeśli jest związane bezpośrednio z obfitym posiłkiem czy ciążą. Jednak jeśli dyskomfort pojawia się coraz częściej, a jego przyczynę trudno powiązać z ostatnio zjedzoną potrawą, warto udać się do specjalisty i poszukać prawidłowej diagnozy.

Bibliografia:

  1. A. Gąsiorowska, Postępowanie u pacjentów z objawami choroby refluksowej przełyku – rekomendacja dla lekarzy rodzinnych, 2019
  2. ANG, Daphne, SIFRIM, Daniel, et TACK, Jan. Mechanisms of heartburn. Nature clinical practice Gastroenterology & hepatology, 2008, vol. 5, no 7, p. 383-392.
  3. KELLERMAN, Rick et KINTANAR, Thomas. Gastroesophageal reflux disease. Primary care, 2017, vol. 44, no 4, p. 561-573.
  4. MOUSA, Hayat et HASSAN, Maheen. Gastroesophageal reflux disease. Pediatric Clinics, 2017, vol. 64, no 3, p. 487-505.
  5. PIETRZAK, Anna. Rozpoznanie i leczenie choroby refluksowej–wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii 2022 w pigułce. Lekarz POZ, vol. 8, no 2, p. 91-96.
  6. Linke, K. Leczenie zgagi i dyspepsji w praktyce lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 7(10), 58-66.