Chrypka i utrata głosu to częste objawy przeziębienia i infekcji gardła, krtani i górnych dróg oddechowych. Przypadłość ta często doskwiera również osobom, które w pracy często używają głosu (nauczyciele, lektorzy, mentorzy, mówcy, śpiewacy). Jak odzyskać głos przy pomocy domowych sposobów? Podpowiadamy w artykule.

Jak odzyskać głos? Znajdź przyczynę!

Dla podjęcia prawidłowych akcji mających na celu przywrócenie głosu warto na początku zdefiniować przyczynę jego utraty. Czy wynika ona z właśnie przechodzonego przeziębienia? Czy może jest to efekt wczorajszego koncertu, albo dopingowania ulubionej drużyny?

To ważne, ponieważ prawidłowe leczenie chrypki i odzyskanie głosu uzależnione jest od czynnika, który go wywołuje. W przypadku, gdy nie przychodzi do głowy nic, co mogłoby powodować znaczną zmianę w  głosie lub jego nagła utratę, należy koniecznie zgłosić się do specjalisty. Utrata głosu i chrypka mogą bowiem towarzyszyć poważnym problemom zdrowotnym (polipy, guzki śpiewacze, nieprawidłowości organiczne, rak krtani).

Jak szybko odzyskać głos? Domowe sposoby na utratę głosu

Problemy z głosem to częsta dolegliwość, zwłaszcza u osób, u których głos jest głównym narzędziem pracy, jak również u wszystkich tych, którzy mierzą się z infekcją lub przeziębieniem. Jak szybko odzyskać głos przy pomocy sprawdzonych, domowych sposobów?

Wyeliminuj suche powietrze

Suche powietrze jest bardzo charakterystyczne dla pomieszczeń klimatyzowanych i ogrzewanych. Oddychanie nim może prowadzić do nadmiernego przesuszania śluzówki gardła, co utrudnia procesy regeneracyjne w jego obrębie, a tym samym wydłuża czas powrotu głosu do jego normalnej siły i tembru.

Dlatego (szczególnie w okresie grzewczym) gdy powietrze w pomieszczeniu jest zbyt suche, warto zainwestować, chociaż w niewielki nawilżacz. Podniesie on stopień nawilżenia powietrza, co pomoże ograniczyć chrypkę i utratę głosu.

Jak odzyskać głos

Dbaj o nawilżenie śluzówki gardła

Sucha śluzówka gardła może być jedną z przyczyn takich dolegliwości, jak chrypka i utrata głosu. Często spadek nawilżenia śluzówki może prowadzić również do innych nieprzyjemnych objawów, jak drapanie w gardle, pieczenie i ból gardła.

Skutecznym, domowym sposobem na chrypę i utratę głosu jest zadbanie o prawidłowe nawilżenie śluzówki gardła1. Wśród popularnych metod można wymienić np. picie siemienia lnianego, które pokrywa gardło delikatną warstwą, nawilżając je i chroniąc przed przesuszeniem.

Można również zastosować preparaty apteczne zawierające hialuronian sodu. Ten składnik ma właściwości nawilżające, dzięki czemu śluzówka nie będzie przesuszona.

Zastosuj inhalacje

Inhalacje to idealne rozwiązanie dla wszystkich, których męczy chrypka i utrata głosu. Ten sposób jest skuteczny ze względu na to, że wdychanie gorącej pary poprawia ukrwienie błon śluzowych.

Jeśli zaś do wody dodano olejki eteryczne lub zioła, inhalacje mogą zyskać właściwości ściągające (kora dębu szałwia), przeciwzapalne (rumianek, tymianek) lub bakteriobójcze (sól kuchenna)4. Inhalacje z soli emskiej dodatkowo zmniejszają obrzęk strun głosowych, który jest częstą przyczyną chrypki i utraty głosu.

Domowe sposoby na chrypę i utratę głosu

Dbaj o nawodnienie

Odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe dla utrzymania prawidłowego nawilżenia błony śluzowej gardła. Dlatego tym, co należy robić w stanach chrypki i utraty głosu jest wypijanie odpowiedniej ilości płynów.

Nie musi być to woda – można wzbogacić dietę o ziołowe napary, które będą miały dodatkowe korzyści zdrowotne dla organizmu. Rumianek i szałwia działają przeciwzapalnie i ściągająco, babka lancetowata lub tymianek dzięki zawartości śluzów roślinnych działają powlekająco, osłaniająco i przeciwzapalnie, a sok z czarnego bzu lub herbatka lipowa będą miały działanie bakteriobójcze i wzmacniające4.

Oszczędzaj głos

Chrypka i utrata głosu wymagają pewnej rehabilitacji aparatu głosowego. Dlatego, gdy pojawiają się pierwsze oznaki nieprawidłowości, zmienia się głos lub występuje ból gardła, warto zawczasu zacząć oszczędzać narząd mowy, m.in. unikać podniesionego głosu, krzyku, głośnego śmiechu czy śpiewu.

Co na utratę głosu

Osoby, które pracują przy pomocy swojego głosu, powinny rozważyć konsultację u specjalisty z zakresu foniatrii w kwestii prawidłowej emisji głosu[6] . Nauka poprawnej artykulacji pozwoli ograniczyć ilość epizodów chrypy i utraty głosu w przyszłości2.

Unikaj zanieczyszczeń

Zanieczyszczenia wziewne, takie jak kurz, pył czy smog mogą dodatkowo wzmagać przesuszenie i mikrouszkodzenia śluzówki gardła, co może pogłębić dolegliwości i wydłużyć okres regeneracji.

W sytuacjach, gdy ich uniknięcie jest na dłuższą metę niemożliwe (np. ze względu na pracę w warunkach zanieczyszczonego powietrza), można zastosować środek ochronny w postaci maseczki.

Trzeba również pamiętać, że także dym tytoniowy działa destrukcyjnie na nawilżenie błony śluzowej gardła i może prowadzić do jej podrażnień. Z tego powodu warto nie tylko samemu rzucić palenie, ale również ograniczyć przebywanie w pomieszczeniach dla palaczy czy też towarzyszenie palącym kolegom w regularnym „dymku”.

Co zrobić, żeby odzyskać głos

Oddychaj prawidłowo

Dobrze jest również zauważyć, czy wdech następuje nosem, czy ustami. Oddychanie ustami może prowadzić do wysuszenia śluzówki gardła i wywoływać mikropodrażnienia na Prawidłowe oddychanie torem nosowym (tj. wdychanie przez nos) nie tylko usuwa z powietrza zanieczyszczenia, takie jak pył czy kurz, ale również nadaje mu odpowiednią temperaturę i wilgotność3.

W stanach infekcyjnych oddychanie nosem może nie być łatwe, ze względu na pojawiający się katar, zatykający nozdrza i uniemożliwiający przepływ powietrza. Warto wtedy zastosować dostępne bez recepty sztyfty i spraye do nosa, które pomogą udrożnić tor nosowy i przywrócą prawidłowy tor oddychania.

Co na utratę głosu? Podsumowanie

Utrata głosu i chrypka nie zawsze są powodem do niepokoju, często wynikają one bowiem z pospolitej infekcji gardła lub są efektem przeciążenia aparatu głosowego. Jeśli jednak objawy te nie ustępują, pomimo stosowania domowych sposobów, a co gorsza pogłębiają się lub dołączają do nich inne, warto skonsultować swój stan zdrowia ze specjalistą.

Bibliografia:

  1. GAJEWSKI, Piotr (ed.), 2021. Interna Szczeklika : mały podręcznik 2014/2015  Online. ISBN 978-83-7430-653-9
  2. https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/55394342/HigienaPracyGlosemTekst1-libre.pdf?1514482928=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DSylwia_Zasada_Instytut_Edukacji_Logopedy.pdf&Expires=1729439882&Signature=XQY-evKz1bWR3b3b5Td1TUVzJ~A7P9HKdSCIUNqdyDhCtDH9Gl5VLZKuwiv1oC-ZCRj69SKSdKma7fp-Lm9px1ckeaVHPH16eSDXUEMOWCUn4DMrAYfPFjAxseO2w9iGO~Th8t1rWHZa9C6TB3x0KvOaojkqvPZEB1trGYvuvw69tHanCqKSsdmPY4cUjq~s5~4yQ43Cy66IDLyLNqOSY05VqgzUD~7PzS5EJ8aCJQPPfi83Sb0o0-ttNP-XWADe2uX3zpgG9Km6wYgta0urHZbb1cFnWcE76uTrDn3adYZuH2jnVg6YLxC6vj9YR~1akAzXokc39IRTGxH-H83r3g__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA [dostęp 20.10.2024]
  3. Maniecka-Aleksandrowicz, B., and A. Domeracka–Kołodziej. „Dysfonia i chrypka.” Magazyn Otolaryngologiczny 1.9 (2004): 17-25.
  4. Muras, Paulina. „Wpływ stylu życia i diety na głos.” Logopaedica Lodziensia 8 (2023): 105-118.